Erik-Jan Ligtvoet

“AM / PM”

Zijn eerste bezoek aan Japan maakte in 2004 een onuitwisbare indruk op Erik-Jan Ligtvoet. Met schetsboek en camera probeerde hij het spervuur aan nieuwe indrukken zo goed mogelijk vast te leggen. Terug in Den Haag vormden de tekeningen en foto’s de basis voor een schier eindeloze stroom werk.

Eén beeld keerde telkens terug: een uithangbord met de aanduiding AM/PM. Het hing aan de gevel van een winkel, als uitgebeende aanduiding van non-stop gastvrijheid. De neon die nooit uitgaat staat symbool voor het urbane 24-uursleven en de grenzeloze mogelijkheden die daarbij horen. AM/PM suggereert ook een dualiteit – dag versus nacht, werkuren versus vrije tijd, open en bloot versus verhuld en clandestien – maar de tegenstellingen zijn misschien minder hard dan ze op eerste gezicht lijken. Zowel AM als PM omvatten immers daglichturen en stukken duisternis.

Dat Japanse stedelijke leven van altijd en overal komt op zeer verschillende manieren terug in het werk van Ligtvoet. Zo maakte hij maquettes van viaducten, die in de metropolen als een soort snelwegspaghetti het verkeersbeeld bepalen. Door smalle uitsneden ervan te maken komt de nadruk meer te liggen op de verticale stapeling dan op de horizontale verplaatsing. De nooit afnemende activiteit in de schaduw van die betonconstructies bracht de kunstenaar tot leven in een graphic novel, die in eerste instantie een redelijk lineair verhaal vertelde maar gaandeweg steeds associatiever en tekstlozer werd en nog steeds wacht op een definitieve vorm. En hij tekende, stapels vellen vol.

Voor AM/PM put Ligtvoet uit dat enorme reservoir en combineert hij verschillende media tot een ‘kijkkastensemble’. Kijken en bestuderen zijn voor hemzelf essentieel onderdeel van het maakproces, waarin verschillende standpunten en manieren van kijken naast elkaar staan of in één beeld gevangen worden. Het resultaat transporteert de kijker naar Tokio of Nagasaki, maar weerspiegelt ook de nabije tunneltraverse van de ’s-Gravendijkwal, de combinatie van reguliere ‘overdagwinkels’ en nachthoreca op de Nieuwe Binnenweg, de soms intimiderende grootsheid en beschermende intimiteit die de stad gelijktijdig kan uitstralen. Maar AM/PM nodigt de passant vooral uit om te kijken en ontdekken. Om vanuit het Rotterdamse rumoer een tentoonstellingsplek binnen te gaan die altijd open is voor de ‘business of imagination’, of het nu AM is of PM.

Curator: Edo Dijksterhuis

Fotografie: Marieke van der Lippe